Thứ Năm, 4 tháng 12, 2014

PHƯƠNG TIỆN XẾP DỠ CƠ GIỚI

PHƯƠNG TIỆN XẾP DỠ CƠ GIỚI
-> Bãi
-> Kho

I. Khái niệm chung về cơ giới hoá công tác xếp dỡ.
- Cơ giới hoá công tác xếp dỡ và chuyển tải từ PTVT này sang PTVT khác là thay thế lao động nặng nhọc của con người bằng việc sử dụng các loại máy móc thiết bị.
- Quá trình thay thế này có thể trải qua 3 mức độ:
+ Cơ giới hoá từng phần (bộ phận).
+ Cơ giới hoá toàn bộ: Toàn bộ được sử dụng máy móc.
+ Tự động hoá: Vai trò của con người chỉ là đóng, mở và can thiệp khi cần thiết.


II. Khái niệm và phân loại máy xếp dỡ.
1. Khái niệm:
MXD là thiết bị cơ giới hoá được sử dụng trong ngành vận tải để làm các tác nghiệp xếp, dỡ, phân loại và chuyển tải hàng hoá.
2. Phân loại:
a. Theo phạm vi tác nghiệp hàng hoá:
- Máy móc thiết bị xếp dỡ có tác dụng thay đổi vị trí hàng hoá theo phương thẳng đứng (Máy móc thiết bị xếp dỡ chỉ có khả năng nâng hàng) thay đổi độ cao của hàng hoá: ròng rọc, palent, elevater là điển hình.
- Máy móc thiết bị xếp dỡ có tác dụng thay đổi vị trí hàng hoá theo phương nằm ngang. Vận chuyển hàng hoá từ vị trí A đến vị trí B: băng chuyền, thiết bị khí nén, thuỷ lực....
- Thiết bị hỗn hợp: vừa thay đổi vị trí của hàng hoá theo phương nằm ngang vừa thay đổi theo phương thẳng đứng. Ví dụ như các loại cần trục, xe nâng.....
b. Theo tính chất hoạt động của MXD:
- Máy móc thiết bị xếp dỡ hoạt động liên tục: Là các máy móc thiết bị xếp dỡ hoạt động thường xuyên, không gián đoạn, tiến hành thao tác liên tục.
Quá trình hoạt động của nó diễn ra liên tục từ lúc mở máy đến khi tắt máy. Trong suốt quá trình đó không phân biệt được các giai đoạn lặp đi lặp lại. Điển hình là hệ thống băng chuyền, thiết bị bơm, hút…
- Máy móc thiết bị xếp dỡ hoạt động theo chu kỳ: Quá trình hoạt động của nó được phân ra làm các chu kỳ mà trong chu kỳ đó có giai đoạn không hàng, có gian đoạn có hàng. Sau mỗi chu kỳ hoạt động, các thao thác của phương tiện lại được lặp lại như cũ. Điển hình là cần trục, xe nâng, xẻng cơ giới…
c. Theo khả năng di chuyển:
- Máy móc thiết bị xếp dỡ cố định: MXD không có khả năng di chuyển. Để hoạt động được thì hàng hoá phải được di chuyển tới phạm vi hoạt động của MXD.
Ví dụ: Băng chuyền đưa than tự chảy vào cacno chảy vào thùng ôtô. (chỉ xảy ra tại một địa điểm, các ôtô phải nối đuôi nhau vào lấy hàng).
Khả năng thao tác chủ động của MXD kém tuy nhiên năng suất và độ ổn định của thiết bị lớn.
- Máy móc thiết bị xếp dỡ có khả năng di chuyển (cơ động): Bản thân nó có khả năng di chuyển. ưu điểm là khả năng cơ động cao tuy nhiên nhược điểm là độ ổn định không cao.
 MXD có khả năng di chuyển được chia ra làm 2 loại:
+ MXD tự hành: Cần trục bánh lốp, xe nâng...
+ MXD di chuyển nhờ thiết bị kéo: Máy dọn tuyết....
d. Theo loại hàng hoá tác nghiệp:
- Máy móc thiết bị xếp dỡ chuyên tác nghiệp với hàng bao kiện: Xe nâng, cần cẩu...
- Máy móc thiết bị xếp dỡ tác nghiệp với hàng nặng sắt thép, container: Cần trục....
- Máy móc thiết bị xếp dỡ tác nghiệp với hàng rời: Băng chuyền....
- Máy móc thiết bị xếp dỡ tác nghiệp với hàng quá khổ, quá nặng.
- Máy móc thiết bị xếp dỡ tác nghiệp với hàng lỏng: Thiết bị bơm hút.....
e. Theo nguồn động lực:
- Máy móc thiết bị xếp dỡ dùng động cơ hơi nước: Lạc hậu, hiệu suất sử dụng không cao, ô nhiễm môi trường...
- Máy móc thiết bị xếp dỡ dùng động cơ đốt trong: Đang được sử dụng rộng rãi do nguồn nguyên liệu cung cấp tiện lợi, giá thành rẻ..
- Máy móc thiết bị xếp dỡ dùng nguồn điện: Không gây ô nhiễm môi trường, cho phép nhanh chóng đổi chiều, hệ thống phanh, hãm  ổn định, hiệu suất cao... Tuy nhiên: giá thành cao, phụ thuộc nguồn điện.
f. Theo bộ phận di chuyển:
- Máy móc thiết bị xếp dỡ di chuyển trên hệ thống bánh lốp như cần trục ôtô. Tính cơ động cao, luồn lách được vào ngõ ngách của kho hàng; nâng trọng thấp; độ ổn định tác nghiệp nhỏ.
- Máy móc thiết bị xếp dỡ di chuyển bằng bánh sắt: MXD di chuyển trên đường ray. Độ cơ động không cao, tuy nhiên độ an toàn khi thao tác lớn; nâng trọng lớn.
- Máy móc thiết bị xếp dỡ di chuyển bằng bánh xích: Bộ phận di chuyển được bằng bánh xích. Độ ổn định lớn do đó thường được sử dụng khai thác ở nơi có nền đất yếu.
    Máy xếp dỡ là yếu tố quan trọng trong công tác xếp dỡ hàng hoá nhằm giảm nhẹ sức lao động nặng nhọc của công nhân và tăng năng suất lao động. Để hiểu và chọn loại thiết bị xếp dỡ phù hợp nhằm cơ giới hoá công tác xếp dỡ ở mức độ cao và mang lại hiệu quả kinh tế trước hết cần nắm vững yêu cầu đối với việc lựa chọn máy xếp dỡ, đặc tính kỹ thuật của máy xếp dỡ.